Özel gereksinimli bireyler, bedensel özellikleri ve/veya öğrenme yetenekleri normdan (altında ve üstünde olabilir) oldukça farklılaşan bireylerdir (Akçamete, 2010). Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği’ne (Resmi Gazete, 2012) göre özel gereksinimli bireyler; zihinsel yetersizliği olan bireyler, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan, dil ve konuşma güçlüğü olan, duygusal ve davranış bozukluğu olan, işitme yetersizliği olan, ortopedik yetersizliği olan, otizmli, serebral palsili, süreğen hastalığı olan ve üstün yetenekli bireyler şeklinde sınıflandırılmıştır.
Özel eğitimin temel amacı, özel gereksinimli öğrencilerin toplumda mümkün olduğunca bağımsız olarak yaşamlarını sürdürebilmelerini sağlayacak becerileri kazandırmaktır. Sağlanacak eğitimin niceliği ve niteliği ne kadar yüksek olursa, öğrencilerin de bağımsız yaşam becerilerini kazanarak toplumsal yaşama katılmaları o denli kolay olur (Ergül, Baydık ve Demir, 2013)
Eşitlik, özgürlük ve adalet kavramları toplumda yaygınlaştıkça, özel gereksinimi olan bireylerin ayrıştırılmış ortamlar yerine daha bütünleştirici ve katılımcı ortamlara yerleştirilmeleri yeğlenmeye başlanmıştır (Akçamete, 2010). Bu bireylere götürülecek özel eğitim hizmetlerinin en az sınırlandırılmış ortamlarda normal gelişim gösteren akranlarıyla beraber sağlanması amaçlanmaktadır (Murawski ve Swanson, 2001).
Son yıllarda dünyada özel gereksinimli bireylerin gereksinimlerinin en az kısıtlayıcı ortamlarda, yani çocuğun ailesi ve akranlarıyla en fazla birlikte olabileceği eğitim ortamlarında sağlanması yaklaşımı ön plandadır. Bir başka deyişle, bireyin özel gereksinimleri karşılanacak şekilde uyarlamalar yapılarak akranlarıyla aynı ortamlarda eğitim alması, günümüzde üzerinde en çok durulan konuların başında gelmektedir (Akçamete, 2010).
Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt:14-1, Sayı:27, 2017-1, s.313-338
Uzm. Psk. Dan. & Psikoterapist
Ece Özge Karakuz